चीनको सीमापारि पर्खाल: नेपालको राष्ट्रिय सुरक्षा र संस्कृति माथिको खतरा
नेपालको हुम्ला जिल्लामा चीनले निर्माण गरेको सीमापारि पर्खालले स्थानीय बासिन्दा र राष्ट्रिय सुरक्षा प्रणालीमा गम्भीर चासोको विषय बनिरहेको छ। यो पर्खाल, जसले तिब्बती भूभागलाई नेपालसँग अलग गर्दछ, बासिन्दाहरूको सांस्कृतिक पहिचान र पारम्परिक जीवनशैलीलाई खतरामा पार्दै आएको छ। यस पर्खालको निर्माणसँगै चीनले तिब्बती शरणार्थीहरूको प्रवेशमा कडाइ गरेको र सीमा क्षेत्रमा सुरक्षा निगरानीको स्तरलाई वृद्धि गरेको छ, जसले स्थानीय जनतामा भयको वातावरण सिर्जना गरेको छ।
द न्युयोर्क टाइम्सका अनुसार, “चिनियाँ पर्खालले सीमामा दावी गर्न सकेको छ, र यसले तिब्बती शरणार्थीहरूको आगमनमा पनि बाधा पुर्याएको छ।” स्थानीय बासिन्दाहरूको अनुसार, यो पर्खाल केवल भौतिक संरचना होइन, बरु चीनको विस्तारवादी नीतिहरूको प्रतीक पनि हो। चीनले यसलाई आफ्नो सुरक्षात्मक उपायको रूपमा प्रस्तुत गर्दै आएको छ, तर यसले नेपालमा चिनियाँ प्रभावको विस्तार र नेपालको आन्तरिक स्वायत्तता माथि गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।
नेपाल सरकारले यस पर्खालको बारेमा चुप रहनु भनेको चिनियाँ प्रभावको बढ्दो अतिक्रमणलाई स्वीकृति दिनु हो। यो मौनता साना राष्ट्रहरूको लागि चिन्ताको विषय बनेको छ। स्थानीय पूर्व मुख्यमन्त्री जीवन बहादुर शाहीले यसलाई “चिनियाँ हाकिमको चिहान”को रूपमा वर्णन गर्दै, नेपालको भूमि र पहिचानलाई बचाउने आवश्यकताको महत्त्वलाई औंल्याएका छन्।
चिनियाँ पर्खालको प्रभाव केवल भौगोलिक सीमामा सीमित छैन; यो यहाँका बासिन्दाहरूको सांस्कृतिक र सामाजिक जीवनमा पनि गम्भीर असर पार्ने संकेत दिएको छ। बासिन्दाहरूले चिनियाँ निगरानी र आक्रमणको डरले आफ्नो परम्परागत संस्कृति र पहिचानको संरक्षणका लागि संघर्ष गरिरहेका छन्।
यस घटनाले नेपाल सरकार र अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई साना राष्ट्रहरूको सुरक्षाको चासोमा गम्भीरता ल्याउन र चीनको प्रभावकारी रणनीतिहरूको विरुद्धमा विचार गर्न प्रेरित गर्नुपर्ने आवश्यकता महसुस गराएको छ। हुम्लाको यो घटना नेपालको राष्ट्रिय सुरक्षा र सांस्कृतिक पहिचानको रक्षा गर्ने प्रयासमा महत्त्वपूर्ण मोडको रूपमा उभिएको छ।
